Terra queimada (2017), é a nova
entrega narrativa de Ramón Caride Ogando. A historia de catro homes nunha
partida que vai alén dos naipes:
“O
Elixio, o Sindo, o Vicente e o Ramón. Os catro son parte da paisaxe da
tenda-taberna (...) Semellan intemporais, coma as cadeiras de formica
esportilladas, o calendario atrasado de cores esvaidas...” (pp. 13, 14)
Cos incendios co telón de fondo, teremos
que ollar a través da cortina de fume para ir apalpando, recoñecendo, para dar
resposta á pregunta: Quen son estes
homes e cales son os lazos que os unen?
Procuramos a resposta capítulo a capítulo
mentres Caride, coma se pilotase a avioneta de Héctor, nos fai planear ascendendo e
descendendo. Ollando de lonxe ou zoomeando nas historias. Escoitando conversas
na Taberna da Tareixa (p. 13); observando os abusos do Club Colina (p. 26);
adentrándonos na Touza da Miranda, “unha
fraga extensa, mesta, que leva cen anos sen cortar se cadra. Os actuais
herdeiros –fidalguiños vidos a menos con ansia de cartos-, avisados de que a
van declarar zona protexida no outono, levan meses convertendo en diñeiro canta
madeira poden” (p.18); ou acompañando o loito no adro de Santa Eulalia de
Sande (p. 63).
Facemos regresións no tempo, ao 1886, á
fin da terceira guerra carlista, cando as gavelas
carlistas dominaban os montes, porque “As
guerras acaban nos papeis, pero no monte tardan máis” (p. 35). Unha
historia, a de Sandre da Chavella e do Meteco, que aguanta o texto xa por si
soa.
Deliciosa tamén a historia de Héctor e
Sawa, contada a retallos contra o escenario das pateras, a rota dos
afogados e os centros de acollida.
“De súpeto, ela abrázase a el,
con forza. É o primeiro home que a ve como é, de tantos e tantos como a
miraron” (p. 60)
Finalmente, no derradeiro capítulo,
voltamos ao presente e a narrativa sacúdenos con forza, comprendemos a
magnitude do incendio e vén a desolación ao comprender que “... tanto esforzo en agachar as cousas, pero todo queda gardado en
algún sitio. E resucita cando menos o esperas” (p. 72). O “seixo algo amarelo” (p.26) que tamén a
nós como lectores nos pon de mal corpo, resulta ominoso.
Unha novela devastadora cun xiro final
inesperado onde o lume trae parellos o coñecemento e a destrución. Coñecemento
de vidas esfareladas. Destrución, non de responsabilidades e consecuencias, senón da
cordura e da paz finxida.
“Daquela
nota a turbidez do aire, o cheiro penetrante do fume, e pensa: “outro incendio,
isto non ten parada” (p. 17)
“Pero
cando apaguemos este incendio non ha tardar en vir outro” (p. 18)
“Todo
o monte arde, puro lume na plenitude da súa enerxía entrópica. Unha inmensa
cacharela (...) Unha apocalipse a cámara lenta” (p. 75)
“O
monte segue ardendo, e a memoria. Eirados, casas e cabaceiros, pasaxes e
devesas, toxos e carballos, carpazas e cunetas e camiños e historias vellas que
se perden coa cinza e coa calor, que ascenden ao ceio, ao non ser. Que se perden
coma muxicas, esfareladas...” (p. 81)
“O
incendio vese a moitos quilómetros, na autovía chea de coches acelerados, de
xente que pasa e non mira. A autovía ateigada de carros fumegantes, e de vidas
malgastadas. Coma todas as vidas, a fin de contas” (p. 84)
No comments:
Post a Comment